İzlanda… Özellikle biz Türkiye’de yaşayan vatandaşların bir doğa fotoğrafını gördüğünde bile ‘’Ne güzel memleket, şu havasına şu doğasına bir bakın.’’ diye tepki verdiğimiz bir ülke, bir adacık… Hatta bazılarımızın ‘’cennet’’ diye tabir ettiğini duymuş olabiliriz bile… Biraz kişisel görüşlerden sıyrılıp İzlanda’nın konumu hakkında bilgi vermek istiyorum. İzlanda adı ile anılan bu ülke, Atlas Okyanusu’nun kuzey tarafında yer almaktadır. Volkanik bir ada üzerine kurulmuş olup, çevresindeki birden fazla küçük adadan meydana gelmiş bir devlettir. En yakın komşusu olan ülke, 350 km uzaklıktaki Grönland’dır. Böyle baktığımızda hem cehennem hem de cennet olma özelliğini taşıyan belki de tek ülke olabilir. Okyanusun orta yerinde, 103.000 km2’ye yayılmış, çoğu insanın ‘’Keşke burada yaşasam.’’ dediği ada… Bu yapayalnızlığının içinde hem korkutucu hem de büyüleyici doğa harikalarıyla Buz ve Ateş’in Efendisi İzlanda’yı yaşanacak ülkeler arasında en üst sıralarda görmeye şaşmamalıyız. İzlanda’nın nüfusu hakkında bilgi verecek olursak eğer: %95’i orijinal İzlandalı olmak üzere 364 bin insan yaşamaktadır.
İzlanda’da yaşayan insanların %96’lık büyük bir kesimi Hristiyanlığın Evangelist mezhebine bağlı olmak üzere hayatlarını devam ettirmektedir. İzlanda halkı bugün çoğu ülkenin unutmaya yüz tuttuğu kendilerine özgü; dillerini, dinlerini, kültürlerini, efsanelerini ve içlerinde barındırmakta olan örf-adetlerini korumak için ellerinden geleni yapmaktadırlar. Öyle ki İzlanda’da Theogir’in koyduğu kurallar bugün bile geçerlidir ve topluma açık yerlerde bira ve benzeri alkollü içkiler içmek yasaktır.
İzlanda’yı Yaşanılabilir Kılan Şeyler?
Öncelikle herkesin duyunca şaşırdığı, ‘’Olur mu öyle şey?’’ dediği bir durumdan bahsedeceğim. İzlanda polisi görev başında bulunduğu sürece silah taşımıyor! İstisnai ve olağanüstü durumlar dışında polis hiçbir şekilde silah taşımıyor çünkü ülkenin büyük bir çoğunluğunda polisin silah taşıması, ortada var olan sorunların önüne geçilmesinin aksine çok daha fazla sorun yaratacağına dair bir inanış biçimi oluşmuş durumdadır. Biz olaya her ne kadar garipsemiş bir şekilde baksak da İzlanda bu konuda oldukça verimli, faydalı sonuçlar almış gözüküyor. Polislerin görev başında silah taşımaması sadece teoride kalmamış, uygulamaya da koyulmuştur! Bunu, İzlanda’nın; ‘’dünyada suç oranı en düşük ülkelerinden biri’’ olmasından anlayabiliriz.
Suç oranından bahsetmişken; İzlanda nüfusunun yarısından daha fazlasının silah sahibi olduğunu söylemeden geçmemek gerekiyor. Ülkenin konumundan ve insanların ilgi alanlarından dolayı ‘’avcılık’’ çok yaygınlaşmış durumdadır fakat buna rağmen dediğimiz gibi; suç oranı çok düşüktür. Ülkedeki hapishanelerde toplam olarak sadece 127 tutuklu vardır. Bundandır ki İzlanda’nın ordusu yoktur ve ek olarak hiçbir gider sağlanmamaktadır. Ve ayrıca İzlanda silahlı kuvvetleri yani ordusu olmadan NATO’ya üye olan tek ülkedir.
İzlanda’yı yaşanabilir kılacak şeylerden belki de kimine göre en önemlisi doğum izninin tam olarak 9 ay olmasıdır. İnsanoğlunun varlığını devam ettirecek yeni nesile ve onu yetiştirecek ebeveynlere bu denli bir hoşgörüyle yaklaşılması gerçekten ülkenin gelmiş olduğu seviyeyi göstermektedir. Doğum izni üç ay anne, üç ay baba ve geriye kalan üç ay için ise ebeveynlerinin tercihine göre gerçekleştirilmektedir. Bu olayın biraz daha derinine indiğimizde karşımıza kadın-erkek eşitliği çıkıyor. Çocuğa annesi kadar babasının da bakabilecek olması, babanın kariyeri kadar annenin de kariyerinin önemli bir yerde olması gerçekten dışarıdan bakıldığında, özellikle bizler için ‘’olağanüstü’’ gözüküyor ve bu İzlanda için pozitif adım atmamıza fayda sağlıyor. Şunu da eklemekte fayda var: Bundan 45 sene kadar evvel İzlandalı kadınlar, kadın-erkek eşitliğine ses getirebilmek için büyük bir hareketlenme başlattılar. Bu hareketlenme sonucunda amaçlarına ulaşmış olacaklar ki, Avrupa’nın ilk kadın devlet başkanı ve dünya üzerinde ilk defa seçimle başa gelmiş, ilk kadın devlet başkanı unvanını almış olan Vigdis Finnbogadottir ülkenin başına getirilmiştir. Şu an bakıldığında İzlanda parlamentosunun %40’ı kadınlardan oluşmaktadır.
İzlanda’da Yaşam
Dünya üzerinde farklı ülkelerde, çeşitli tepkilere maruz kalan LGBT bireylerinin çokça İzlanda’yı tercih ediyor olduğundan bahsetmiş miydik? LGBT bireyi olmanın suç sayıldığı hatta bir suç olup cezasının da ölüm olarak gösterildiği dünyada, İzlanda gibi bir ülkede yaşamak onlar için eşsiz olmalı. İzlanda ülkesi, dünya üzerinde eşcinsel evliliğin meclisten hiçbir şekilde olumsuz ya da ret oyu almadan geçebildiği tek ülkedir. Bu sebepten dolayı bile İzlanda’ya eşcinsel çiftler evlenmek üzere gelmektedir.
Ülkenin doğal güzelliklerine ufak da olsa değinmiştik… Telefonlarımızın duvar kâğıtlarına, bilgisayarlarımızın arka planlarına kadar gelebilecek doğa güzelliklerine sahip bu ülkede ‘’doğal güzellik’’ olarak bahsettiğimiz oluşumlar, bunlara ek olarak zamanında jeotermal su kaynakları sayesinde ülke içerisindeki ısınma sorunu ve elektrik ihtiyacının gözle görülebilir bir bölümünü giderebiliyor ya da evinizin musluğundan hayatınızda içebileceğiniz en temiz suyu bile içebiliyorsunuz. Ülkenin genelinde yenilenebilir enerji kullanımının yaygın olarak kullanılması hem hava kirliliğini hem de ülkenin kullanılabilir enerji kaynağı konusunda dışarı bağımlı kalma olasılığını da son derece azaltıyor.
Enerji üretmeyi sadece izlediğimiz, bulunduğumuz konumda bu soruna dair yeterli bir şekilde hiçbir çözüm arayışına girmememiz İzlanda için tekrar pozitif bir adım atmamıza yol açıyor. İzlanda halkı kendi enerjilerini üretmekte hiçbir maddi gereksinimden kaçınmıyor ve kendilerini bu konuda zirvede görüyorlar. Bunun sebebi ise; bir çiftçinin şans eseri evinin altındaki sıcak kaynak suyunu keşfetmesi ve kullanıma geçirmesiyle jeotermal enerjinin ilk adımlarının atılmış olmasıdır.
İnsan hakları, eğitim sisteminin gelişmişlik seviyesi ve ülke içinde bulunan emniyet konusunda İzlanda; Finlandiya, Norveç, Danimarka gibi İskandinav ülkelerine bile fark atacak duruma gelmiştir. Saydığımız birçok maddeyle birlikte İzlanda; oldukça yaşanılabilir bir ülke olduğunu kanıtlamıştır ve hali hazırda Türkiye gibi hala gelişmeye çalışan ülkelerde yaşayan insanların hayallerinde yer edinmeye devam etmektedir.
İzlanda Ekonomisi
İzlanda ekonomisi, ada ülkesi olması sebebiyle balık ve deniz mahsullerine dayanmaktadır. Morine, balina ve veringa en çok tutulan balık türlerinden bir tanesidir. Balıkçılık mesleği haricinde hayvancılık da ekonomide büyük ve önemli yer alır. Halkın büyük çoğunluğu bu meslekleri edinmiştir. Avrupa ülkeleri arasında refah seviyesi en yüksek ilk 5 ülke içinde olan İzlanda’da asgari ücret yaklaşık 300.000 İzlanda Kronu yapmaktadır. Yerli halkın ortalama aylık kazancı 400-500.000 Kron arasında değişmektedir. Euro cinsinden ifade edildiğinde aylık gelir 2900 Euro’yu bulmaktadır. Ülkenin gelirini ABD para birimine çevirdiğimizde ortalama 61,787 $ yapmaktadır. Resmi tatiller 12 günden oluşmaktadır.
Çalışan halkın gelirine bakıldığında, aldığı miktara oranla vergi kesintileri yaşanmaktadır. İzlanda’da yaşayan bütün insanların dinini resmi kurumlara kayıt ettirme zorunluluğu olduğu için toplanan yaklaşık 80 dolarlık din vergisi kayıtlı din kurumlarına verilmekte ve kesilmektedir. Yine dünyaya kıyasla bakacak olursak en düşük işsizlik oranlarının yaşandığı ülkelerden biri olan İzlanda’da işsizlik oranı: %2.94’tür. Satılan her ürün tüm hanelerin alabileceği fiyatlarda sunulmaktadır. Yaşam şartlarının her vatandaş için olması gerektiği gibi düzenlenen İzlanda’da bazı meslek gruplarının maaşları ve bazı önemli gıdaların fiyatları şu şekildedir:
● Muhasebeci maaşı 4100 Euro
● Mühendis- mimar maaşı 4900 Euro
● Garson maaşı 2385 Euro
● İnşaat ustası maaşı 2750 Euro
● 250 gr. ekmek 1,27 Euro
● Bir düzine yumurta 4,52 Euro
● Bir litre süt 1,14 Euro
● 330 cl. şişe su 1,85 Euro
Yorum Yap